113

113

مدیریت مجموعه در محیط الکترونیکی

شماره اول دوره پنجم

تاریخ انشار این مقاله

: ٢٦ شهریور ١٣٨٤

نویسنده

: اس.پی. سینق( (S.P. Singh

ترجمه

: زهرا بتولی

کارشناس کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کاشان

چکیده

:

در این مقاله به طور خلاصه تاثیر تکنولوژی اطلاعات بر مدیریت مجموعه در کتابخانه ها و همچنین روی نقش کتابداران شرح

داده می شود

داریم بحث خواهد شد

مثل منابع پیوسته ، دیسک فشرده ، منابع اینترنتی و وب سایتها همراه با معیارهای ارزیابی آنها و همینطور در مورد

سودمندی دروازه های موضوعی و مقایسه ساختار هزینه منابع الکترونیکی متفاوت بحث شود

. عوامل موثر مدیریت مجموعه در کتابخانه ها و تاکید بر این نکته که ما نیاز به تغییر سیاست مدیریت مجموعه. در این مقاله سعی شده پیرامون فراهم کردن اطلاعات و دسترس پذیری قالبهای الکترونیکی مختلف.

مقدمه

:

تغییرات ، قانون طبیعت است، همانگونه که هم اکنون در کتابخانه ها شاهد آن هستیم کتابخانه ها نیز معاف از تغییرات

نیستند

هستند

نظر می رسید

های تخصصی بودجه جداگانه ای جهت گسترش مجموعه الکترونیکی اختصاص می دهند

جایابی یک مجموعه بزرگ با پستهای گسترده ، دارای اهمیت بزرگی برای کتابخانه هااست

هایی می توانند نیازهای کاربران را با مجموعه خود برآورده کنند

نسبت به دسترسی به اطلاعات دارای اهمیت کمتر است

. این نوشته محاسبه ای است از سرعت گسترش فناوریهای اطلاعات که تقریبا روی تمام فعالیتهای کتابخانه ها موثر. چند دهه قبل ، موقعی که لنکاستر در مورد "جامعه بدون استفاده از کاغذ "[ ١] صحبت کرد این عقیده مسخره به. ما یک قدم به طرف جامعه بدون کاغذ می رویم جامعه ای که بیشتر کتابخانه های بزرگ خصوصاً کتابخانه. این مسیر پیموده شده آغاز. در این زمان چنین کتابخانه. اما امروزه در یک محیط الکترونیکی جایگاه فیزیکی اطلاعات( (Harloe and Budd , ١٩٩٤

گسترش مدیریت حافظه مجازی

:

گسترش مجموعه و مدیریت مجموعه دو واژه ای که اگر چه با هم متفاوتند ولیکن تقریبا مترادف مورد استفاده قرار می

گیرند

مجموعه چیزی فراتر از ساختن مجموعه به تنهایی است

سازی ، سازماندهی ، و در دسترس پذیر ساختن آن برای کاربران است

و نقش کتابداران ، گوناگون و متفاوت شده است

گسترش مجموعه

برشی سیستم چاپی و سیستم اطلاعاتی الکترونیکی به وسیله به کاربردن مهارتهای برنامه ریزی ، انتخاب ، تحلیل و

همکاری مجموعه ، تمایل دارند به جای

آگر چه جانشینی

کتابداران هنوز هم مسئول بررسی تمامی منابع اطلاعاتی جامعه

نگهداری منابع تشکیل دهنده مجموعه دانش هستند

. گسترش مجموعه ، انتخاب و فراهم آوری مواد کتابخانه با توجه به نیازهای جاری و احتیاجات آینده ، اما مدیریت. مدیریت مجموعه شامل مدیریت استفاده از مجموعه ، ذخیره. نمونه و الگوی کتابداری به طور واضح تغییر پیدا کرده. در حال حاضر کتابداران بیشتر علاقه مند به مدیریت مجموعه اند تا. آنها بیشتر به عنوان یک مفسر اطلاعات عمل میکنند تا یک گزینشگر . آنها به منظور اداره کردن میان"مدیران مجموعه"[ ٢] ، "مدیران دانش"[ ٣] باشند. ( (Branin ,١٩٩٤"دانش" برای "مجموعه" باعث شده تا توجه و فکوس روی مدیریت چاپی محلی دورتر شود ، با این وجود( چاپی و الکترونیکی ) و سپس انتخاب ، سازماندهی ، و. ( (Branin , 1994

عوامل موثر بر مدیریت مجموعه

:

اخیراً فرایند مدیریت مجموعه چالش انگیز و پیچیده شده است

مدیریت مجموعه در محیط الکترونیکی

. عواملی مثل تحقیقات میان رشته ای درون حوزه یا میان حوزه*

Page 1 of 9

مدیریت مجموعه در محیط الکترونیکی

file://C:\Documents%20and%20Settings\Administrator\My%20Documents\irandoc\data\... 2005/09/19

ای

است ، وظایف را مشکل ساخته است

ای یا درون کتابخانه ای

مجموعه ، ریز ارزیابی انتخاب ، نگهداری یا وجین مجموعه ، و ارزیابی سیستم می باشد

فعالیتها پیشرفت خواهد کرد همانطور که محصولات ارتباطی و اطلاعاتی جدید امکان دسترسی به اطلاعات ارتباطی را

افزایش می دهد

[ ٤] ، گوناگونی و تغییر نیاز های کاربران ، کثرت قالبهای مواد که ناشی از پیشرفت تکنولوژیکی و محدودیت های بودجه ای.اساس فعالیتهای مدیریت مجموعه شامل تحلیل نیاز کاربران ، ارتباطات بین کتابخانه[ ٥] ، گسترش خط مشی ، بودجه ریزی و تخصیص منابع ، گفتگو و مذاکرات قراردادها ، کلان ارزیابی.( Friend, 2000 ) . مجموعه این.

گلندا تورنتون مدیر کتابخانه دانشگاه دولتی کلولاند مطالبی در مورد تاثیر منابع الکترونیکی بر مجموعه سازی ، گزینش

موضوعی ، و اشتراک دارد

به علت تفاوت منابع الکترونیکی نسبت به منابع سنتی افزایش پیدا خواهد کرد

تقسیم شوند

کاهش بودجه محلی تحت کنترل و این واقعیت که انتخاب منابع الکترونیکی گرایش پیدا میکند به یک فعالیت گروهی نسبت

به یک فعالیت شخصی

. او افزایش مجموعه منابع الکترونیکی را پیش ینی می کند و پیشگویی میکند که اهمیت اشتراک. زیرا منابع الکترونیکی به آسانی می توانند. ( Nisonger ,٢٠٠٠ ). او اضافه میکند که نقش گزینشگران به شدت تغییر پیدا خواهد کرد . که این ناشی از.

خط مشی مدیریت مجموعه و نیاز برای تغییرات

:

کلمه

شکل فرمول در آوردن و تنظیم کردن بیانیه ماموریت سازمانی و برنامه استراتژیک در ذهن است

باید پیوند نزدیکی با برنامه های عام و خاص سازمان داشته باشد

میان نگهداری کامند و خدمت که این دو به عنوان وسایل برنامه ریزی برای مدیریت هستند ، اطمینان حاصل کند

اولویتی برای سازندگان خط مشی و مجریان آن در نظر گرفته شود

خط مشی دسترسی یکپارچه به اطلاعات دارند

نگهداری اطلاعات و دسترسی همیشگی برای جستجوکنندگان اطلاعات ، یک خط مشی بایگانی هم داشته باشد

"خط مشی "[ ٦] یعنی مجموعه ای از رهنمودهای در نظر گرفته شده و رشد یافته برای مقاصد خاص . خط مشی به. خط مشی مدیریت مجموعه. یک خط مشی خوب میتواند در مورد هماهنگی نزدیک. و لازم است. کتابخانه ها وارد عصر الکترونیک میشوند در نتیجه نیاز به. به هر حال یک خط مشی دسترسی الکترونیکی باید به منظور بیمه کردن.

قالبهای الکترونیکی و ارزیابی آنها

:

هم اکنون تعداد زیادی قالبهای الکترونیکی که ناشی از ظهور فناوریهای جدید است در دسترس هستند

مجله الکترونیکی ، کتاب الکترونیکی و شبکه جهانی وب جزء پیشرفتهای اخیر هستند

هزینه مواد باعث شده که منابع الکترونیکی و شبکه ها برای کتابداران جذاب تر شود و آنها نیز بیشتر به سیستم پیوسته ،

بانک اطلاعاتی الکترونیکی و کارگزاران تجاری اعتماد و تکیه کنند

که نمی توانیم تعیین کنیم که چه قالبی باید خریداری شود ، چه ابزاری هزینه

چه قالبی هزینه

. دیسک فشرده ،. در واقع قطع بودجه ها و افزایش. پیشرفتهای الکترونیکی آنقدر با سرعت زیاد اتفاق می افتدکارایی[ ٧] بیشتری جهت استفاده دارد وکارایی بیشتری برای استفاده آینده خواهد داشت.

خدمات جستجوی پیوسته

[ ٨]:

اولین شکل ابزار اطلاعاتی الکترونیکی که در دهه ١٩٦٠ وارد بازار شد ، خدمات جسنجو و اطلاع رسانی پیوسته بود که

توسط میزبانانی مثل دایالوگ ، بی آر اس ، اس دی اس فراهم شد

سیستم کامپیوتر میزبان نصب شده و بدین وسیله امکان جستجو برای کاربران شخصی یا کتابخانه به طور رایگان ارائه می

شد

جستجو میکردند

پسند بودن

. با استفاده از این امکان ، انکهای اطلاعاتی روی. کاربران با استفاده از ارتباط تعاملی [ ٩] و با استفاده از کامپیوتر و کانالهای ارتباطی به وسیله سیستم رایانه میزبان. امکان جستجوی پیوسته در ابتدا خیلی گران و هزینه بر بود اما به تدریج از لحاظ هزینه - کارایی و کاربر[ ١٠ ] رشد پیدا کرد . در نتیجه کاربر نهایی به راحتی قادر به جستجو در پایگاه داده ها های پیوسته می شود .

خدمات جستجوی پیوسته به دلیل جامعیت اطلاعات که در دسترس قرار دارند خیلی محبوب شدند

خدمات مثل

. بعضی از مشهورترین اینDialogeWeb، OCLC FirstSearch ، STN Easy ، Ovid online and LexisNexis می باشند.

معیار انتخاب

:

بر اساس نظر فوستر

( Forrester )و رونالدز( Rowlands ) و رولی( (Rowley

Forrester and Rowlands (1998)

and Rowley (1998)

نکات مهم زیر باید هنگام انتخاب یک سرویس جستجوی پیشرفته مورد توجه قرار گیرد

.

Page 2 of 9

مدیریت مجموعه در محیط الکترونیکی

file://C:\Documents%20and%20Settings\Administrator\My%20Documents\irandoc\data\... 2005/09/19

همه چیز در باره ی کامپیوتر

مرکز اطلاع رسانی و تکنولو ژی اطلاعات اصفهان

مفا ه

کا یممپ یوپتار ی:ه فناوری اطلاعات

کامپیوتر ماش ینی است که سه کار انجام م یدهد

آن را بر طبق قوا ن ین از پ یش تعر یف شده ا ی پردازش م یکند، و نت ا یج را ب ه

عنوان خروجی نمایش میدهد

: ورودی ساخت یافته را م یپذیرد،.

واحد پردازش مرکزی

:

واحد

محاسباتی و کنتر لی کامپ یوتر است که دستورالعمل ها را تفس یر و اجرا م یکند

( Central Processing Unit) CPU واحد پردازش مرک ز ی با حر و ف اختصار ی.

کامپیوترهای بزرگ و م ینی کامپ یوتر ها ی قد یمی بردها یی پر از مداره ا ی مجتمع

داشته اند که عمل واحد پردازش مرک ز ی را انجام داده اس ت

مرکزی ، تراشه ه ا یی که ر ی ز پردازنده نا م ی ده م یشوند ، امکان ساخت

کامپیوترهای شخص ی و ا یستگاههای کار ی را م یسر ساخته ان د

به عنوان مغز کامپیوتر شناخته میشود

. واحدها ی پرداز ش. در اصطلاح عا م یانه. CPU

سخت افزار

:

سخت افزار عبارتست از تج ه یزات ف یزیکی که س یستم کامپ یوتری را تش ک یل م یدهند

از جمله نم ا یشگر

افزار به همراه نرم افزار بر ا ی انجا م وظا یف بر ر و ی کامپ یوتر کار م یکند

افزار از تعدادی قطعات تشکیل میشود که هر کدام کاربرد مشخصی دارند

( مونیتور )، چاپگر ، صفحه ک ل ی د ، کابلها و غ یره . سخت. سخت.

نرم افزار

:

یا برنامه های کامپیوتری دستور العملهایی هستند که

میشوند

عامل

برنامه ها ی واژه پردا ز ی صفحه گسترده ها ، پ ا یگاه داده ها که وظ ا یف را بر ا ی

کاربران کامپ یوتر انجام م یدهند ، دو نوع اص ل ی نرم افزار هستن د

شبکه که باعث ارتباط گرو ه ی از کام پ یوتر ها م یشود و نرم افزار برنامه

نویسی که ابزار ه ا یی را بر ا ی نوشتن برنامه ها در اخ ت ی ار برنام ه نویسان

قرار میدهد دو گروه اضافی دیگر هستند

( Soft ware) نرم افزار. نرم افزار س یستم ( سیستمها ی (Hardware) باعث کار کردن سخت افزا ر ی) که کار کام پ یوتر را ک نترل م یکنند و برنامه ه ا ی کاربر د ی مانند. نرم افزار.

انواع کامپیوتر

:

کامپیوتر ها را به صورت سوپر کام پ یوتر ، کام پ یوترها ی بزرگ ، سوپر م ینی

کامپیوتر ، م ینی کامپ یوترها، ا یستگاههای کار ی و ر یز کامپ یوترها رده بن د ی

میکنند

.

سوپر کامپیوتر ، ابر کامپیوتر

:

سوپر کامپ یوتر عبارتست از یک کامپ یوتر بزرگ فوق العاده س ر یع و گران ق یمت

که برا ی انجام محاسبات پ یچیده و پ یشرفته مورد استفاده قرار م یگیرد

مثال ا ین نوع کام پ یوتر م یتواند تعداد محاس ب ات ب ی شمار ی را بر ا ی رسم و حرکت

دادن یک سف ینه فضا یی در یک تصو یر متحرک انجام ده د

مواردی چون پ یش ب ینی وضع هوا ، مدل سا ز ی و شبیه ساز ی علم ی و کشف منابع نف تی

و

. به عنوان. ابر کام پ یوتر ها در.... مورد استفاده قرار میگیرد .

کامپیوتر شخصی

:

کامپیوتری است که

برای استفاده اشخاص طرا ح ی شده اس ت

گذاری منابع پرداز ش ی ، د یسک و چاپگر با کام پ یوترهای د یگر ندارند

فکر کامپ یوتر شخص ی حداقل بطور او ل یه آزاد کردن افراد از وابست گ ی به منافع

PC با علامت اختصاری ، (Personal Computer ) کامپیوتر شخصی. کامپیوتر ها ی شخص ی ن ی ازی ب ه اشتراک. ای ده و

مرکز اطلاع رسانی و تکنولو ژی اطلاعات اصفهان

شدیداً کنترل شونده کام پ یوتر ها ی بزرگ و کوچک بوده اس ت

یا شرکت ، م د یران داده پردا ز ی دارا ی اخت یار بلا منازع در انتخاب برنامه ه ا

و قالب داده هایی بودند که افراد باید مورد استفاده قرار میدادند

. مثلاً در ی ک سازمان.

:

Laptop کامپیوتر

کامپیوتری کوچک و قابل حمل م یباشد که دار ا ی صفحه تص و یر ،

که با

نمایشگر کر یستال م ا یع

میباشند

مجموعه

تعبیه شده است

Laptop کامپیوترLaptop مسطح و صفحه ک ل یدی است که ر و ی هم تا م یشوند . کامپیوتر ها ی) ) LCD باتری کار م یکنند اغلب دار ا ی یک صفحه تص و یر. بعضی از مدلها م یتوانند با یک ا یستگاه جفت شوند و به عنوان ی کLaptop سیستم روم یزی کامل در دفتر عمل کنن د . در بعض ی از کام پ یوتر ها ی. ROM ای از برنامه های کاربردی تجاری در

کامپیوتر آنالوگ

:

کامپیوتر ق یاسی یا آنالوگ کام پ یوتری است که بج ا ی اطلاعات کد د ه ی شده رقم ی

مانند اعداد در مبن ا ی دو داده ه ا ی دائم ی در حال تغ ییر و پ یوسته مانند

تغییرات ولتاژ را مورد پردازش قرار م یدهد

. کامپیوترها ی د یجیتالی ( رقم ی )

مقادیر را با س یگنالهای گسسته ب یان م یکند

. ریز پردازنده ، د یجیتالی ( رقمی )

است اما م یتواند با کمک یک مبدل ق یاسی به رق م ی از اطلاعات ق یاس ی استفاده

کند و همچ ن ین با کمک یک مبدل رق م ی به ق یاسی ،اطلاعات رق م ی را به ق یاسی تبد یل

کند

.

سیستم عامل

:

نرم اف ز اری است که

مسئول کنتر ل و بکار گ یری منابع سخت افزا ر ی مانند حافظه ، واحد پردازش مرک ز ی

فضای ذخ یره ساز ی د یسک و تج ه یزات جانبی م یباشد

OS با حروف اختصار ی ( Operation System ) سیستم عامل. سیستم عامل م بنایی است (CPU )

که برنامه ه ا ی کاربرد ی مانند برنامه ه ا ی واژه پردا ز ی و صفحه گسترده ها بر

Unix, Windows, OS/2 Mac

بوده اند

اساس آن ساخته میشود. متداولترین سیستم عامل تا کنون. OS, MS-DOS

:

DOS سیستم عامل

سیستم عامل تک کاربره با خط فرما ن ی

( Microsoft Disk Operating System) MS-DOS

که در سال ١٩٨١ برا ی کامپ یوترهای شخص ی آ ی ب ی ام و سازگار با آن توسط

توسط یک شرکت کوچک در س یاتل به منظور

کارهای آزما یشگاهی ا یجاد شده بو د

ته یه کند لذا آن نسخه را خ ر یداری نمود و برنامه را ته یه کرد

تا مدتها

یکی از گسترده ترین سیستمهای عامل محسوب میشد

DOS مایکروسافت منتشر ش د . نسخه اصل ی. از آنجا که م ا یکروسافت قرار بود س یستم. IBM عاملی برا یMS-DOS . ارائه نمو د MS-DOS مایکروسافت بعدها نگ ارشهای بالاتر ی از.

سیستم مدیریت پایگاه داده

:

با حروف اختصار ی

یک لا یه نرم افزا ر ی ب ین پا یگاه داده ها و کاربر است

( Database Management System) سیستم مدیریت پایگاه داده ها. ای ن سیستم تمام DBMS

درخواستهای کاربر نسبت به پ ا یگاه داده ها

کنترل م یکند

کنترل تمرکز

یافته مربوط به حفاظت داده ها را ن یز م یسر م یسازد

( مثلاً پرس و جو و نوسا ز ی ) را. بنابراین کاربر الزا م ی به پ یگیری جزئ یات ف یزیکی محل ف ا یلها وDBMS قالبها ، طرا ح ی شاخص د ه ی و غ یره نخواهد داشت. علاوه بر این. از معروفتر ین س یست مهای

مرکز اطلاع رسانی و تکنولو ژی اطلاعات اصفهان

مدیریت پایگاه داده میتوان به دی بیس، فاکس پرو، پارادکس، اکسس،

اینفورمیکس و اوراکل اشاره کرد

.

سیستم پشتیبانی تصمیم گیری

:

مجموعه ای از برنامه ها و داده های مرتبط است که

(Decision Support System ) DSS

مدیر را در تح ل یل و تص م یم گ یری یاری م یسازد

ی ا س یستمها ی اطلاعا ت ی اجرا یی

است

. کمک ا ین گونه س یستمها در تص م یم(MIS) گیری ب یش از س یستمهای اطلاعات م د یریت. این س یستمها دارا ی یک بانک اطلاعا ت ی ، متشکل از مجموعه دانش (EIS)

موجود درباره یک زبان ، که بر ا ی فرموله کردن مسائل و پرسش بکار م یرود و یک

برنامه مدل سازی برای آزمایش تصمیمات ممکن است

.

سیستم عامل شبکه

:

NOS

شامل دو بخش

است

سرویس دهنده اس ت

کاربردی و دس ت یابی به شبکه ، ام ن ی ت ، به اشتراک گ ذاری منابع ، اعمال

و توان مصر فی ، حفاظت داده ها و کشف و کنترل خطا را

ی ا

اجرا میگردد

و مخفف آن ( Network Operating System ) سیستم عامل شبکه سر نام عبارتNOS میباشد. در شبکه ه ا ی محل ی معمار ی سرو یس گ یرنده سرو یس دهنده. بزرگترین و پ یچیده تر ین بخش نرم افزار س یستم ، در حال اجرا ب ر رو ی. این نرم افزار س یستم ، اعمال ب س یاری شامل اطلاعات حسابه ا یUPS سرپرستی ، نظارت برPC بر ر و ی هر NOS هماهنگ م یسازد. در شبکه ه ا ی نظ یر به نظ یر بخش ی از. PC ایستگاه کاری متصل به شبکه نصب و در بالای سیستم عامل

پردازشگر

:

مدت زمان انجام یک کار بو س یله کامپ یوتر ، به عوامل متعد د ی بست گ ی دارد که

کامپیوتر م یباشد

. پردازشگر یک تراش ه (Processor ) اولین آﻧﻬا ، سرعت پردازشگر

(

سنجیده م یشود

بود و در ن ت یجه قادر خواهد بود محاسبات ب یشتری را در هر ثا ن ی ه انجام ده د

MHz) الکترونیکی در قلب کام پ یوتر بوده و سرعت آن بر حسب واحد مگاهرتز. هر چه مقدار ا ین پارامتر ب یشتر باشد پردازشگر س ر یعتر خواهد.

سرعت پردازشگر به عنوان یکی از مشخصه ه ا ی یک کامپیوتر به قد ر ی در تع یین

کارایی آن ا هم یت دارد که معمولاً به عنوان یکی از اجز ا ی تش ک یل دهنده نام

کامپیوتر از آن یاد م یکنند

شناخته میشود

. تراشه پردازشگر و اجز ا ی الکترون یک ی که آنرا. CPU پشتیبانی میکنند ، مجموعاً بعنوان واحد پردازش مرکزی یا

حافظه

:

به محل ذخ یره کردن محاسبا ت ی که توسط کام پ یوتر انجام م یگیرد حافظه گ و یند

کامپیوتر ها دو نوع متداول حافظه وجود دار د

و حافظه با دستر س ی

. در. در واقع حافظه اص ل ی(ROM) کامپیوتر شامل دو بخش است : ١- حافظه فقط خواند ن ی

(

RAM) تصادفی

:

RAM

به مفهوم حافظه با دس ت یابی

( Random Access Memory) سر نام عبارت RAM

مستقیم یا دست یابی تصادفی ، مح ل ی است که دستورالعمل ها و داده ه ا ی برنامه

قابل

حافظه خواند ن ی

است که با قطع ناگهانی برق تمام اطلاعات این حافظه از بین خواهد رفت

(CPU) در آن ذ خ یره م یشوند. بطوری که مست ق یماً برا ی واحد پردازش مرک ز ی/ نوشتنی ن یز نام یده م یشود. لازم به ذکر RAM . دستیابی باشند.

:

ROM

یا حافظه فقط خواندنی ، حافظه ای بر

( Read Only Memory) سرنام عبارت ROM

پایه ن یمه هاد ی است که دستورالعمل ها یا داده ه ا ی قابل خواندن و غ یر قابل

بخش ی از ا ن بار اول ی ه کام پ یوتر است که

محتویاتش را زمان خاموش کردن دستگاه از دست نم یدهد و شامل برنامه ه ا ی ضرور ی

ROM . تغییری را در خود ج ا ی م یدهد

مرکز اطلاع رسانی و تکنولو ژی اطلاعات اصفهان

نگهدا ر ی م یشود و هنگام

روشن کردن کامپیوتر کار راه اندازی سیستم به عهده آﻧﻬا است

ROM سیستم است . دستورالعمل ها ی راه اندا ز ی در.

هارد دیسک

:

قادر به نگهداری داده ها در کامپیوتر هستند

، نوعاً دارای ظرفیتی بین چند گیگا بایت تا چند ده گیگا بایت میباشد

( Hard Disk ) دیسکهای مغناطیسی.

مفهوم بیت

:

و مقدار یک صفر در سیستم عد د ی دودویی

میباشد

کامپیوتر مورد استفاده قرار م یدهد و بطور ف یزیکی بوس یله پالس ی که به ی ک

مدار ارسال م یگردد و یا به شکل نقطه کوچ ک ی رو ی د یسک مغناط یسی که قاب ل ی ت

ذخیره ساز ی یک یا صفر را د ا رد، مشخص م یشود

برای انسان را ارائه میکنند

تشکیل میدهند که جهت ارائه تمام انواع اطلاعات از جمله ح روف الفبا و رقمهای

صفر تا نه مورد استفاده قرار میگیرند

( Binary digital ) بیت شکل خلاصه شده. در پردازش و ذخ یره سا ز ی، ب ی ت کوچ ک ترین واحد اطلاعا ت ی است که. بیتها کمتر ین اطلاعات قابل فهم. بیتها در گروه های هشت تایی ، بایتها را.

مفهوم بایت

:

هر با یت شامل هشت ب یت م یباشد

و یا ی ک عدد ب ا ینری در مبنا ی ٢ با دو

مقدار

. هر ب ی ت را م یتوانی د بصورت ی ک سو ئ یچOFF یا ON الکتریکی با دو وض ع یت0 یا 1 تصور کرد.

بیت نت

:

است که در

( WAN ) یک شبکه گسترده ( Because It's Time Network) سر نام BITNET

در

واشنگتن به کار افتا د

خدمات انتقال ف ا یل ب ین کامپ یوتر ها ی بزرگ انس ت یتو ها ی آموزش ی و تح ق یقاتی در

از

استفاده میکرد و قادر به تب ا دل پست

الکترونیکی در اینترنت نیز بود

( CREN) سال ١٩٨١ توسط موسسه همکا ر ی برا ی تحق یقات و آموزش شبکه سا ز ی. این شبکه که ا ینک از ب ین رفته است ، پست الکترو ن یکی وTCP/IP آمریکای شمالی ، اروپا و ژاپن را ارائه م ی نمود . ای ن شبکه بج ا یIBM ( Network Job Entry) NJE پروتکل.

:

RAM انواع

در

RAM شامل دو نوع است : ایستا و پ و یا . متداولتر ین و ارزان تر ی ن RAM

واقع نوع ی خازن است که م یتواند شارژ الک تر یکی را در خود حفظ کرده و نشان

دهنده یک ب یت از داده باش د

شارژ الکتر یکی را در خود حفظ کند و ب ا ید بطور مرتب محت و یاتش تجد ید شو د

میگویند

ن یز وجود دارد که در آن از ک ل ید ه ا ی

بسیار کوچک ی به نام ف ل یپ فلاپ استفاده شده ا ست

پایداری بوده و تا زما ن ی که ج ر یان الکتر یکی جد یدی به آﻧﻬا اعمال نشده باشد

مبتنی بر ا ین روش

نامیده میشود

. متاسفانه خازن فقط به مدت کوتا ه ی م یتواند. به. " DRAM " پو ی ا ) ی ا RAM) مبتنی ب ر ا ی ن روش را RAM همین دل یلRAM نمونه سر یعتر و گران ق یمت تر ی از. این کل ی د ها قطعه ه ا ی( RAM . میتوانند محتو یات یک ب یت را در خود نگهدا ر ی کنند. " SRAM " ایستا ) یا RAM

:

ROM انواع

است که به آن

( Erasable Programmable Read Only Memory ) سر نام عبارت EPROM

ها تراشه ه ا ی

حافظه غ یر فرار

EPROM . حافظه فقط خواند ن ی قابل برنامه ر یزی ن یز گفته م یشود( پایدار ) هستند که پس از ساخت برنامه ر ی زی م یشوند .

مرکز اطلاع رسانی و تکنولو ژی اطلاعات اصفهان

قاب ل یت پاک شدن برنامه ه ا ی درون آن ،

میباشد

PROM تفاوت ا ین نوع حافظه با حافظه. در ا ین تراشه ها اشعه ماوراء بنفش ق و ی م یتواند اتصالها ی قطع شده

DROM

مقرون

بصرفه خواهد بود

ها ب س یار ب یشتر از EPROM تراشه را دوباره برقرار کن د . اگر چه ق یمتEPROM ، ها است اما اگر ت غ ییرات ز یادی در برنامه ر یزی اعمال گردد.

:

EEPROM

نوعی

است که بج ا ی اشعه ماوراء بنفش م یتوان آن را ا ستفاده از ج ر ی ان

( Electronically Erasable Programmable Read Only Memory ) سر نام عبارتEPROM

الکتریکی قو ی پاک کر د

آن د یگر لازم ن یست تراشه را از کام پ یوتر جدا ک ن یم

باید جر یان به مدت خا ص ی برقرار باشد و در ضمن ب ا ید برا ی مدت طولا ن ی و بدون

به زمان بسیار

دارد

. مزیت ا ینچنین تراشه ه ا یی ا ین است که بر ا ی پاک کردن. اما برا ی پاک کرد ن آنEEPROM جریان برق پ ا یدار بماند مطلوب م یباشد. برنامه ریزی. RAM لازم دارد و معمولاً نیز ظرفیتی کمتر از RAM بیشتری نسبت به

دیسک

:

گستره وس یعی از وس ا یل ذخ یره ساز ی قابل جابج ا یی وجود دارند که به راح تی امکان

انتقال آﻧﻬا از کام پ یوتری به کام پ یوتر د یگر و یا بکارگ یری آﻧﻬا به عنوان

نسخه ها ی پشت یبان امن یتی در هنگام از دست رفتن ، خراب شدن یا به سرقت رفتن

کامپیوتر وجود دارد

.

: (

Floppy Disk ) فلاپی دیسک

دیسکهای مغناط یسی کوچک ی که م یتوان آﻧﻬا را از کام پ یوتر خارج کر د

١ مگابایت اطلاعات را در خود نگهداری میکنند

. دیسک ها. / نوعاً حدود ۴

:

DC-ROM

رسانه ذخ یره ساز ی نور ی است که

1

١۵٠ ک یلو با یت در ثا ن یه است

( Compact Disk Read Only Memory ) DC-ROM) در گر داننده ه ا ی X) ظرفیت ذخ یره ساز ی ۶۵٠ مگابا یت را دار د . سرعت منفرد. چون داده ها توسط گرداننده ه ا ی ، CD-ROM

مبتنی بر زمان ن یست م یتوان با چرخاندن ا ین داده ها توسط گرداننده

CD-ROM

های با سرعت خ ط ی بالاتر خواندن آﻧﻬا را افز ا یش داد

۶ مگابایت در ثانیه

. به عنوان مثال ی ک/ 24 ) سرعت انتقالی برابر ٣ X) گرداننده ٢۴ ساعته

24

) دارد. *150kb/s )

وسایل جانبی

:

قرار داشته باشد وس یله جان بی

نامیده م یشود

( Case ) هر وس یله ا ی که خارج از واحد س یستم. در اغلب س یستم ها ی کامپ یوتری ، سه و س یله جانبی ضرور ی موسوم

.(

Monitor) و صفحه نمایش ( Mouse ) ماوس ، (Keyboard) به صفحه کلید

(

Mouse ) ماوس

ابزاری ورود ی که به کاربر اجازه م یدهد به اقلام موجود بر ر و ی صفحه تص و یر

اشاره و آﻧﻬا را انتخاب کن د

در دست جای م یگیرد و چند دکمه مسطح روی آن

. ساختار اصل ی ماوس متشکل از یک وس یله کوچک که. زیر ماوس ی ک بخش جهت ی اب (

معمولاً گو ی

متصل م یشود

به طور همزمان به همان سمت حرکت م یکند

سال ١٩۶۴ اختراع شد

) قرار دار د . کل ا ین مجموعه ن یز به وس یله س یمی به کام پ یوتر. با حرکت ماوس توسط کاربر اشاره گر ماوس بر ر و ی صفحه تص و یر ،. اولین ماوس توسط دکتر داوگ انگلبرت در.

صفحه کلید

:

شامل مجموعه ا ی از ک ل ید هاست که چ ی دمان آﻧﻬا مانند

ماشین تا یپ بوده و شما

Keyboard صفحه کل ید یا( کاربر ) را قادر م یسازد، اطلاعات و فرماﻧﻬ ا ی دلخواه

مرکز اطلاع رسانی و تکنولو ژی اطلاعات اصفهان

ن یز یکی از وسایل ورود ی کامپ یوتر به

شمار میشود

Keyboard . خود را وارد کام پ یوتر کن ید.

صفحه نمایش

:

به مع نی آگا ه ی دهنده

میشود

هستند استفاده میکند

) گفته ) Monitor به صفحه نم ا یش کامپ یوتر ما ن یتور. چرا که بر ا ی آگاه ی یافتن از وق ا یعی که در کام پ یوتر شما در حال وقوع. مانیتور از وسایل خروجی کامپیوتر میباشد.

چاپگر

:

از ابزار ه ا ی خروج ی کامپ یوتر است که متن یا تص و یر ا یج اد ،

شده به و س یله کامپ یوتر را بر ر و ی کاغذ

میکند

آﻧﻬا ضربه ا ی یا غ یر ضربه ا ی بودن آﻧﻬاس ت

کاغذ تماس ف یزیکی دار د

اما در چاپگر ه ا ی غ یر ضربه ا ی هر چاپگر با کاغذ تماس ند ا رد که به عنوان

نمونه میتوان از چاپگر های لیزری و جوهر افشان و حرارتی نام برد

Printer چاپگر یا( یا رسانه مشابه د یگر ) پی اده. چاپگر ها از جنبه ه ا ی مختلف تق س یم بند ی م یشوند که متداوت ر ین مشخصه. در چاپگرها ی ضربه ا ی هر چاپگر با. مثل چاپگر ه ا ی ماتر یسی نقطه ا ی و چرخ و فلک ی ،.

مودم

:

ذخیره میشود و در حالی که خطوط تلفن داده

منتقل م یکنند

توسط اعداد گسسته قابل نم ا یش باشد

کمیتهای متغ یر پ یوسته نما یش داده م یشوند

خط تلفن متصل م یکنیم، ن یاز به ابزا ر ی به عنوان وا س ط ب ین کام پ یوتر خود و

(Digital) داده کامپ یوتر در قالب رقم. به اطلاعات ی رقم ی م یگوییم که ( Analog) ها را در قالبی ق یاسی. ب ه داده ا ی ق یاس ی گ و ییم که توسط. هنگامی که دو کام پ یوتر را از ط ر یق

(

نموده تا از ط ر یق خط تلفن قابل انتقال باشن د

مینماید

نامیده

Modulation ) سیستم تلفن دا ر یم که داده ها را از قال بی رقم ی به قال بی تلف یق ی. همچن ین در انته ا ی د یگر داده. این ابزار ( Demodulation ) قیاسی را به قالب رق م ی اول یه اش تف ک یکModem تلفیق کننده / تفکیک کننده ) یا ) " Modulation / Demodulation "

میشود

.

:

Multi Media

کامپیوترها م یتوانند تمام انواع داد ه هایی را که امکان ت بدیل آﻧﻬا به ا رقام

وجود دارد، از ق ب یل موز یکها ، تصا و یر ، تر س یمات متحرک ، تصا و یر و یدئویی و

گفتارها ، به کاربسته و دست ک اری کنند

تعالی برنامه ه ا ی کاربرد ی متعدد ی شده است که به واسطه آﻧﻬا م یتوان متنها،

تصاویر و یدئویی و اصوات را به منظور ارائه بسته ه ا ی مختلف آموزش ی ،

اطلاعاتی یا سرگرم ی ترک یب کر د

کامپیوتر برا ی ا رائه متن ، تصا و یر ویدئویی ، ا ن یمیشن و صوت بصورت مختلط چند

گفته میشود

عبارتند از اسکنر ، کارت صوتی، بلند گو و میکروفن

. وجود ا ین قا بلیت منجر به رشد و. در ی ک تعر ی ف م یتوان گفت : به کاربرد. عناصر سخت افزاری مرتبط با ا ی ن کاربرد Multi Media رسانی یا.

اسکنر

:

از جمله وسایل ورودی نوری میباشد که با استفاده

از تجه یزات حساس به نور ، تص و یری از طرح ر و ی یک برگ کاغذ یا هر موضوع د یگر

میسازد

افزار تشخیص نور ی کاراکتر ها ، و یا نرم افزار ه ا ی گراف یک ی د یگر پردازش

شود

اسکن از ر و ی یک ش یء ساکن ح رکت م یکند

اسکن ثا بت حرکت داده م یشود

دوران م یکند

(

( Scanner ) پویشگر یا اسکنر. تصویر مز بور به س یگنالهای د یجیتال تب د یل م یشود تا بوس یله نرم. اسکنر ها در انواع مختل ف ی عرضه م یشوند. از جمله اسکنر ه ا ی تخت ( هد) اسکنرهای تغذ یه ا ی ( شیء از ر و ی هد) اسکنر ها ی غلطک ی ( ش یء حول هد اسکن ثابت) و اسکن ه ا ی دستی ( کاربر اسکنر را ر و ی ش یء ثابت حرکت م یدهد.

دوربین دیجیتالی

:

دق یقاً شب یه به دور ب ینها ی استاندارد

معمول م یباشد با ا ین ت فاوت که در آﻧﻬا از ف یلم عکاس ی استفاده نشده و

تصاویر به صورت د یجتالی در حافظه دور ب ین ضبط م یشوند

WebCam عملکرد دورب ینهای د یجیتال یا. پس از ضبط شدن تصا و یر

مرکز اطلاع رسانی و تکنولو ژی اطلاعات اصفهان

در حافظه دور ب ین ا ین امکان وجود خواهد داشت که آﻧﻬا را به کام پ یوتر خود

منتقل کنید

.

بلندگو ها

:

بلندگو ها که امروز به بخشی از تجهیزات استاندارد

کامپیوترهای جد ید تبد یل شده اند بر ا ی پخش موس یقی و س ا یر صدا ها مورد

استفاده قرار میگیرند

( تقریباً ) تمام.

میکروفن

:

بسیاری از نرم افزاره ا ی کاربرد ی را م یتوانید با فرا م ین گفتار ی کنترل ک ن ید ،

به عبارت د یگر به ج ا ی وارد کردن یک فرمان از ط ر یق تجه یزاتی نظ یر صفحه ک ل ی د

یا ماوس کا فی است فرمان مزبور را تلفظ نم ا یید

مقابل دهان شما باشد

. مشروط بر آنکه م یکروفن در.

نرم افزار های کاربردی

:

خوانده میشوند تعریف ی کامل

API که به اختصار ، Application Program Interface

از تمام توابع س یستم عامل که در دسترس ی ک برنامه کاربر د ی قرار دارند

(

توابعی که برنامه کاربر د ی م یتواند به منظور انجام وظ ا یفی مانند م د یریت

پرونده ها و نم ا یش اطلاعات بر ر و ی صفحه تصور کام پ یوتر از آﻧﻬا استفاد ه نما ید

)

در س یستمهای عام ل ی که رابط

گرافیک کاربر را پش ت یبانی م ی کنند توابع ی را نیز برا ی پشت یبانی پنجره ها،

و سایر اجزای رابط تعری ف م ی

نمایند

API . و همچنن نحوه استفاده ا ز آن توابع م یباشد( Pull Down ) شکلها ، فهرستهای گزینشی عمودی.

نرم افزار های مجاز

:

به نرم افزار ه ا یی گفته م یشود که از س و ی فرد یا سازمان تو ل ی د کننده به

عنوان نسخه مجاز به خ ر یدار فروخته شده باشد و خ ر یدار تنها بتواند آن را تحت

شرایط خاصی مورد استفاده قرار دهد

.

نرم افزار های رایگان

:

به نرم افزار ه ا یی گفته م یشود که بدون د ر یافت ه یچ هز ینه ا ی در اخت ی ار

استفاده کنندگان قرار م یگیرند

اجازه استفاده از آﻧﻬا را به کاربران م یدهند

شمرند

. معمولاً تول ید کنندگان ا ین نوع نرم افزار ها. اما فروشنگان آﻧﻬا را مجاز نم ی.

:

Share Ware نرم افزار های

به نرم افزار ه ا یی گفته م یشود که نوعاً بدون د ر یافت ه یچ هز ینه ا ی در

اختیار افراد قرار م یگیرند اما تو ل ید کننده آن از کاربر م یخواهد در صورت

تمایل به استفاده مستمر از نرم افزار مبلغ اند ک ی را به عنوان ه ز ینه مجوز

پرداخت نما یند

از دستیابی سرویس و نسخه های روز آمد شده نرم افزار بهره مند خواهند شد

. به ا ین ترت یب ، کاربرا ن ی که ا ین مبلغ را پرداخت م ینمایند.

داده ها

:

به اطلاعات خامی که هنوز توسط سیستم پردازش نشده اند داده میگویند

.

:

Back Ups

نسخه ها ی کپ ی نرم افزار ها یا فا یلها که بر ا ی رعا یت احت یاط رو ی یک رسانه

ذخیره ساز ی ثانو یه مانند د یسک یا نوار ا یجاد شده ان د ، هنگام برو ز مشکل در

رسانه اولیه خیال کاربر را از امن بودن اطلاعات راحت میکند

.

ویروسهای کامپیوتری

:

ویروسهای کامپ یوتری نرم افزاره ا یی هستند که بدون آگا ه ی ی ا مجوز شما به

ماشینتان راه پ یدا م یکنند

. بعضی از و یروسها طور ی طراح ی م یشوند که برنامه

مرکز اطلاع رسانی و تکنولو ژی اطلاعات اصفهان

های نسبتاً ضرو ر ی که فقط پ یامهایی را نم ا یش م یدهند یا موس یقی م ینوازند را

فعال م یکنند

۵٠

ویروس کامپیوتری شناخته شده است

. سایر و یروسها م یتوانند با ضرب کردن برنامه ی ا پاک کردن/ محتوای گرداننده د یسک سخت به کام پ یوترتان ضرر برسانن د . ب یش از ٠٠٠.

ویندوز

:

سیستم عامل ی ا ست که در سال ١٩٨٣ توسط م ا یکروسافت معر فی

شد

و به عنوان سیستم

عاملی مستقل اجرا م یشوند

صفحه نمایش و یک ابزار ورودی مانند ماوس بکار برده میشود

( Windows ) ویندوز. ویندوز یک مح یط رابط کاربر گرا ف یک ی چند و ظ یفه ا ی است که بر ر و ی( Workgroups Windows for کامپیوترهای مبتنی بر داس ( ویندوز. در و یندوز فهرستها ی گز ینشی نواح ی پنجره ا ی رو ی.

:

NT ویندوز

Windows NT

وابسته نبو د

یک سیستم عامل چند وظیفه ای ، ٣٢ بیتی با ویژگیهای شبکه ساز ی ،

. سیستم عاملی که در سال ١٩٩٣ توسط شرکت مایکروسافت ارائه گردید. MN-DOS بر خلاف نگارشه ا ی اول یه و یندوز به وجود س یستم عاملWindows NT

چند پردازش ی و ام ن یتی م یباشد

و همچنین

کامپیوترهای چند پردازنده ا ی به اجرا در م ی آید و تا ۴ گ یگا با ی ت حافظه

مجازی را پشتیبانی میکند

. این س یستم عامل بر ر و ی سخت افزار ه ا ی متنوع یDEC Alpha AXP از جمله سیستمهای ٨٠٨۶ و ٨٠۴٨۶ پنتیوم اینتل و.

پنتیوم

:

پردازنده پنت یوم در سال ١٩٩٣ توسط ا ینتل معرفی شد

گروه از پردازنده پن ت یوم ۶٠ و ۶۶ مگا هرتز

میکند

مگا هرتز ، ١٢٠ مگا هرتز، ١٣٣ م گا هرتز ، ١۶۶ مگا هرتز و ٢٠٠٠ مگا هرتز

٢١٨ دستور در

٣ م یلیون ترانز یستور تشک یل شده

است

. سرعت پالس ساعت ا ی ن( و با منبع تغ ذ یه ۵ ولت کار) بعد از آن پردازنده ه ا ی پنت یوم د یگری با سرعت ٧۵ مگاهرتز ، ٩٠/ تولید شدند . پنتیوم ١٣٣ مگا هرت ز ی به عنوان مثال م یتوانست ٩/ ثانیه را اجرا کن د . پردازنده پنت یوم از ٢.

میکرو آنترلرهای 8XC196KC/KD

فصل دوم

8XC196KC/KD

مقدمه ای بر میکرو آنترلرهای

8XC196KC/KD

١٠ راهنمای کامل میکروکنترلر

8

مقدمه ای بر میکروکنترلرهای XC196KC/KD

١١

هستند آه

CHMOS 8 میکروآنترلرهای ١۶ بیتی XC196KD 8 و XC196KC

برای

بوده و از مجموعه

محاسبات سریع و عملیات ورودی/خروجی سریع طراحیMCS- شده اند. از اعضای خانواده 96

دستورالعمل ها و معماری مشترآی استفاده م یآنند

بررسی گذرایی بر معماری و نرم افزار میکروآنترلرهای

به طور معمول در

. این فصلآنترل MCS- 8 خواهد داشت. خانواده 96 XC196KC/KD

حلقه بسته

در آاربردهای،

1 و پردازش سیگنال در سطح متوسط2 به آار بردهآنترل موتورها3 MCS- می شود. تولیدات خانواده 96

،

قفل

چاپگرها ، آنترل ماشین ها، دستگاه های فتوآپی، ترمزهای ضد4 ، آنترل مطبوع آنند ههای هوا5، درایورهای دیسک و ابزار

8XC196KC

٢ بلوک دیاگرام - دقیق پزشکی6، استفاده م یشود. شکل ١

8

١۶ بیتی بهره می برند آه از طریق یک ، واحد پردازش مرآزی

می باشد. هر آدام از این میکروآنترلرها از یک XC196KD و7

گذرگاه ١۶

حافظه متصل م یباشد

را به واحدهای جانبی داخلی متصل م یآند

8 بیتی به یک آنترل آننده وقفه 9 و یک آنترل آننده. امتداد این گذرگاه واحد پردازش مرآزی. به علاوه یک (CPU)

برای انتقال بایت های دستورالعمل از آنترل

منتقل م یآند

متفاوت هستند همانطور آه در

CPU گذرگاه ٨ بیتی. RALU آننده حافظه 10 به ثبات دستورالعمل 11 درKD و KC فایل ثبات در انواع

8XC196KD

نیز در

متفاوت هستند

٢ملاحظه می شود مقدار این بلوک ١٠٢۴ بایت در - شکل ١OTPROM 8 می باشد.حافظه داخلی XC196KC و ۵١٢ بایت در. تعداد این حافظه ٣٢ آیلو KD و KC انواع

8

می باشد. XC196KC 8 و ١۶ آیلو بایت در XC196KD بایت در

1

. Close Loop

2

. Mid Range Digital Signal Processing

3

. Motor Control

4

. Anti Lock Brakes

5

. Air Conditioner Control

6

. Medical Instrumentaion

7

. CPU (Central Processing Unit)

8

. Bus

9

. interrupt Controller

10

. Memory Controller

11

. Instruction Register

8XC196KC/KD

١٢ راهنمای کامل میکروکنترلر

8

XC196KC/KD ٢. بلوک دیاگرام - شکل ١

8

با یکدیگر XC196KD 8 و XC196KC ٢. مقایسه -١

8

می باشد آه دو XC196KC 8 یک نسخه بسیار سریع از XC196KD

٢

) تفاوتهای این - دارد. جدول ( ١ RAM و OPTROM،8XC196KC برابر

8XC196KD 8

از نظر نوع عملکرد و تعداد، واحدهای جانبی یکسانی دارند

و XC196KC . در میکروآنترلر را با هم مقایسه م یآند.

8XC196KD 8

و XC196KC ٢. مقایسه های - جدول ١

8

ویژگی XC196KC 8XC196KD

فضای قابل آدرس دهی

64

حافظه Kbytes 64 Kbytes

ها نیز

512

SFRS) داخلی RAMشامل می شود) bytes 1024 bytes

قابل برنامه ریزی

16

16

ROM(یکبار) Kbytes 32 Kbytesبیشینه فرآانس آاری MHZ 20 MHZ

8

مقدمه ای بر میکروکنترلرهای XC196KC/KD

١٣

8XC196KC/KD

٢. هسته -٢

یک

٢ را

از یک

آنترل آننده ،(CPU) 8 از واحد پردازش مرآزی XC196KC/KD هسته- حافظه و یک آنترل آننده وقفه تشکیل شده است. (شکل ٢واحد حسابی و منطقی ثبات1 و یک CPU ملاحظه آنید) و

فایل ثبات

2 تشکیل می شود.

CPU

٢. آنترل -٢-١3 آنترل می شود آه با استفاده از CPU

بایت ها و آلمه ها و یا آلمه های مضاعف

فرمان

از صف چهار

4 فایل ثبات پایینی، یاRALU از طریق دسترسی سیستم به فایل ثبات بالای، بهCPU انجام عملیاتی را م یدهد. دستورالعمل های

RALU

جابه جا م یشود

بایتی 5 در آنترل آننده حافظه، به ثبات دستورالعمل. ماشین میکروآد دستورالعم ل ها را رمزگشایی 6

آرده و مجموعه عملیاتهای آه برای اجرای دستورالعمل لازم است،

اجرا می آند

.

٢

. فایل ثبات -٢-٢7

می باشد

. فایل RAM و ٢٣٢ بایت از ثبات های همه منظوره (SFR)

همه منظورره

( ٢۵۶ RAM ثبات بالایی تنها در برگیرنده ثبا تهای

8

همه منظوره م یتواند به صورت بای تها، آلم هها

یا آلمات مضاعف، صورت گیرد

) می باشد. دستیابی XC196KD 8 و ٧٨۶ بایت در XC196KC بایت درRAM به ثبات.

به صورت متفاوتی به فای لهای ثبات بالایی و پایینی

RALU8

دسترسی دارد

مستقیم از طریق روش آدرس دهی مستقیم ثباتی است

آدرس دهی در فصل سوم را ملاحظه آنید

بالایی از طریق روش آدرس دهی مستقیم ثباتی تنها زمانی

امکان پذیر است آه دست یابی پنجره ای به صورت عمودی فعال

باشد

بلوک های فایل ثبات بالائی در فایل ثبات پایینی م یباشد

چهارم

مورد فایل ثبات و دست یابی پنجره ای ملاحظه آنید

. دسترسی به فایل ثبات پایینی همواره به طور. (روشهای) دست یابی به فایل ثبات. دست یابی پنجر های به صورت عمودی یک تکنیک برای نگاشت. فصلانواع داده ها و آدرسها را برای اطلاعات بیشتر در.

1

. RALU: Register Arithmetic Logicc Unit

2

. Register File

3

. Microcode engine

4

. double word

5

. Four byte queue

6

. Four byte queue

7

.Special Function Register

8

.Register Aritmetic Logic Unit

8XC196KC/KD

١۴ راهنمای کامل میکروکنترلر

8XC196KC/KD

٢

٢. بلوک دیاگرام هسته - شکل ٢. واحد حسابی و منطقی ثبات -٢-٣آلمه (ALU) در برگیرنده یک واحدحسابی و منطقی RALU

ثبات دستورالعمل

، ،(PC) شمارنده برنامه2 ،(PSW) وضعیت برنامه1

ماشین میکروآد

بیتی

آلمه پایینی و ثبات عملوند دوم

ثبات انتخاب آننده سه بیتی،

١۶ بیتی به علاوه یک بیت علامت

، یک ثبات ثابت3، یک ثبات انتخاب آننده سه، شمارنده حلق های4 و سه ثبات موقت (ثبات های آلمه بالای،) می باشد. تمام ثبات ها به جز١۶ بیتی یا ١٧ بیتی م یباشند) بعضی از این ثبا تها )

را با ساده آردن عملیات آم آننده،

وارد م یشود

می تواند با ذخیره آردن مقادیر ثابت در ثبات ثابت به

ALU می توانند سرعت. ALU به B و A آلمات از طریق ورودی هایRALU

محاسبات سرعت م یبخشد

افزودن یک واحد یا آاهش یک واحد از بایت یا آلمات این

در برگیرنده

می باشد آه سرویس دهی به تمام وقف ههای قابل پوشش

. به این صورت آه هنگام مکم لسازی وPSW مقادیر ثابت به سادگی در دسترس قرار دارند(PSW. یک بیت( 1

نیز

(PSW. را به طور عمومی فعال یا غیرفعال می آند و بیت ( 2

را فعال یا غیرفعال می آند و

1

(PTS) سرویس دهنده رابط جانبی 5.Program Status Word

2

.Program Counter

3

.Constant Register

4

.Loop Counter

5

.Peripheral Transaction Server

8

مقدمه ای بر میکروکنترلرهای XC196KC/KD

١۵

شش پرچم بولی

1 دیگر نشان دهنده وضعیت برنامه آاربر م یباشد.

آمده است

در برگیرنده آدرس دستورالعمل بعدی و

. C در ضمیمه PSW جزئیات بیشتر در خصوص ثبات(PC) شمارنده برنامه

نیز سخت افزاری است آه به طور اتوماتیک آدر سهای بعدی را در

آن قرار می دهد

.اگر یک پرش، وقفه، فراخوانی یا بازگشت،

قرار

خواهد داد

بیتی و به عنوان ثبات های موقت برای بسیاری دیگر از

دستورالعمل ها مورد استفاده قرار م یگیرد

نیز از آا در

عملیاتی آه نیاز به شیفت های منطقی دارد استفاده م یآند

PC آدرس مناسب را در ALU ، ترتیب آدرسی را عوض آند.ثبات های آلمه بصورت ترآیبی در دستورالعمل های ٣٢. از آنجائیکه ثبا تهاRALU، خود دارای قابلیت شیفت منطقی هستند

(

برای مثال، نرمالیزه آردن، ضرب و تقسیم) ثبات آلمه پایینی

Double-Word

در حال شیفت دادن باشد و ثبات آلمه بالایی برای انجام هر

شیفتی استفاده می شود

حلقه ای ۶ بیتی شمرده می شود

میکروآد یک دستورالعمل دو عملوندی را اجرا م یآند، عملوند

دوم را در خود ذخیره م یآند

هنگام تقسیم، مقسوم علیه

در

وارد شود

تنها زمانی مورد استفاده قرار می گیرد آه آمیت های. شیفت های متعدد به وسیله شمارنده. ثبات عملوند دوم، زمانی آه. همچنین هنگام ضرب، مضروب 2 و3 را شامل م یشود. هنگام تفریق،B خروجی این ثبات، مکمل می شود قبل از اینکه به ورودی. (ALU)

٢

. اجرای آد -٢-٣-١

8

انجام می دهد. این XC196KC/KD بیشترین محاسبات را برای RALU

واحد فقط از یک انباره

به طور مستقیم بر روی فایل ثبات پایینی عمل می آند، آه در

اصل این فایل ثبات پایینی ٢۵۶ انباره را فراهم می آند

در این حالت برنامه به جای یک انباره از طریق چندین

4 استفاده نمی آند. بلکه به جای آن. چون

8

بسیار سریعتر و موثرتر انجام می شود

برنامه ها XC196KC/KD انباره اجرا م یشود، م یتوان گفت در.

80

آه در ادامه آمده است دو متغیر ١۶ C برای نمونه، برنامه 196

را در هم ضرب م یآند و نتیجه ٣٢ بیتی

(FACTOR- و( 1 (FACTOR- بیتی ( 2

ذخیره می آند

. (RESULT) حاصل از آن را در یک متغیر سوم

MOV AX,FACTOR-1 ;AX

MUL AX,FACTOR-2 ;AX

MOA RESULT,AX ;AX

MOV RESULT+2,DX ;Dx